Hirudoterapia

Hirudoterapia

Kiedyś pijawki wykorzystywano do „upuszczania krwi”, gdyż wierzono, że zabieg ten przyniesie ulgę w bólu i pomoże zniwelować wszelkie dolegliwości. Z biegiem czasu liczne badania naukowe rzeczywiście potwierdziły zasadność stosowania tej terapii w leczeniu chorób o różnorakim podłożu.

Atrakcyjność hirudoterapii na przestrzeni lat się zmieniała – setki lat temu metoda ta cieszyła się ogromną popularnością, by na jakiś czas odejść w zapomnienie i teraz znowu powrócić do łask. Być może pijawki nie stanowią cudownego środka na wszystkie choroby, ale w leczeniu wielu z nich z pewnością mogą pomóc. Sprawdź, kiedy warto rozważyć wykonanie zabiegu hirudoterapii i czy aby na pewno jest on bezpieczny.

Czym jest hirudoterapia?

Hirudoterapia to naturalna metoda leczenia dolegliwości zdrowotnych o różnorakim podłożu przy zastosowaniu pijawek. Uznawana jest za jedną z najstarszych terapii leczniczych znanych ludzkości. Stanowi wsparcie w leczeniu wielu schorzeń w tym chorób cywilizacyjnych.

W czerwcu 2004 roku amerykański odpowiednik polskiego Ministerstwa Zdrowia – Agencja Żywności i Leków (z ang. Food and Drug Administration) oficjalnie uznał hirudoterapię za prawomocną terapię do stosowania w lecznictwie na terenie Stanów Zjednoczonych. Pijawki lekarskie określono środkiem leczniczym i dopuszczono do obrotu.

W USA, Niemczech i Rosji hirudoterapia jest metodą zaliczaną do medycyny konwencjonalnej, a zabieg jest w pełni refundowany. W Polsce, choć znajduje się w spisie procedur medycznych według Międzynarodowego Spisu Procedur ICD-9, NFZ nie zawsze finansuje jego wykonanie. Co prawda są miejsca, gdzie zabieg przystawiania pijawek wykonywany jest bezpłatnie, jednak w większości trzeba za niego zapłacić z własnej kieszeni.

Jak działa hirudoterapia?

Przed wiekami hirudoterapia cieszyła się ogromną popularnością ze względu na wiarę w to, że przystawianie pijawek pozwala pozbyć się z organizmu „zepsutej krwi”, odpowiedzialnej za rozwój chorób i wszelkie dolegliwości bólowe. Oczywiście była to nieprawda, ale wtedy o tym jeszcze nie wiedziano.

Dopiero wyniki pierwszych badań przyniosły rozwiązanie zagadki dotyczącej skuteczności hirudoterapii. Okazało się bowiem, że ślina pijawek obfituje w hirudozwiązki, czyli substancje wykazujące dobroczynny wpływ na nasz organizm.

Jednym z najważniejszych hirudozwiązków jest hirudyna, która jest głównym składnikiem wydzieliny gruczołów ślinowych pijawek. Hirudyna wykazuje właściwości zapobiegające krzepnięciu krwi. Oprócz tego jest cała masa innych substancji, którym przypisuje się działanie przeciwzapalne, antybiotyczne, znieczulające, przeciwbakteryjne oraz przeciwbólowe.

Zasada działania hirudoterapii jest bardzo prosta. Podczas zabiegu pijawki przystawia się do wybranego fragmentu skóry, w który się wczepiają, co umożliwia im wpuszczenie do krwiobiegu dobroczynnych hirudozwiązków. Nie wolno ich odrywać, trzeba poczekać do momentu, aż same odpadną. Po zakończonym zabiegu pijawki są niszczone i wyrzucane.

Na co pomaga hirudoterapia?

Pomimo upływu lat i szerokiego wachlarza metod walki z poszczególnymi jednostkami chorobowymi, hirudoterapia znajduje zastosowanie w leczeniu:

• żylaków,
• nadciśnienia,
• miażdżycy,
• trudno gojących się ran,
• chorób płuc,
• wrzodów żołądka i dwunastnicy,
• choroby niedokrwiennej serca,
• rwy kulszowej,
• hemoroidów,
• bólów głowy,
• reumatyzmu,
• chorób kręgosłupa,
• alergii,
• przerostu prostaty,
• impotencji,
• chorób kobiecych.

Przed poddaniem się zabiegowi przystawiania pijawek mimo wszystko warto skonsultować jego zasadność z lekarzem. Przy okazji sprawdzi on, czy nie występują u nas żadne przeciwwskazania, przez które zamiast poprawić, stan zdrowia mógłby się pogorszyć.

Pijawki używane w zabiegach hirudoterapii

W hirudoterapii zastosowanie znalazło kilka gatunków pijawek. Do zabiegów najczęściej wykorzystuje się pijawki:

• lekarskie – Hirudo medicinalis,
• azjatycko-południowoeuropejskie – Hirudo verbana,
• afrykańskie – Hirudo troctina,
• azjatyckie – Hirudo orientalis.

Popularność poszczególnych gatunków zależy od kraju. W Polsce podczas zabiegów najczęściej wykorzystuje się zaliczane do pijawek lekarskich Hirudo medicinalis lub Hirudo verbana. Hirudo verbana są łatwiej dostępne, gdyż w przeciwieństwie do Hirudo medicinalis nie są objęte ochroną gatunkową. Z kolei zarówno do sprzedaży, jak i zakupu pijawek Hirudo medicinalis niezbędne jest zezwolenie z Ministerstwa Ochrony Środowiska.

Pijawki stosowane do terapii powinny pochodzić z hodowli prowadzonej w izolowanych warunkach laboratoryjnych. W takiej hodowli stworzenia te są specjalnie żywione i nie mają kontaktu z otoczeniem.

Pochodzenie pijawek ma ogromne znaczenie z punktu widzenia bezpieczeństwa. Wyhodowana w naturalnych wodach, bez kontroli żywienia pijawka może być nośnikiem chorób pochodzenia bakteryjnego, wirusowego lub pasożytniczego, dlatego nie może być stosowana w hirudoterapii. Jej przystawienie mogłoby zagrozić zdrowiu i życiu pacjenta.